Zes jaar geleden heb ik al eens een poging gedaan om de staatsieportretten van koning en koningin in de Dendermondse raadszaal en in de andere gemeentelijke lokalen en gebouwen te laten verwijderen. Jammer genoeg waren wij toen de enige fractie die dit voorstel steunde. De N-Va’er Marius Meremans stemde toen immers enthousiast met de meerderheid mee om ze te laten hangen…
Het leek me nuttig een nieuwe poging te wagen.Het gebeurt immers vaak dat voorstellen van onze partij in eerste instantie worden afgekeurd, maar later toch worden overgenomen. Het meest gekende voorbeeld is het ondertussen ingevoerde boerka-verbod. Maar ook heel recent nog: neem bvb. de vorige week door Ben Weyts aangekondigde moties die N-Va indient in de gemeenten van Vlaams-Brabant om ze te mobiliseren tegen de Brussels Hoofdstedelijk Gemeenschap, terwijl die partij gelijkaardige moties van onzentwege vorig jaar nog wegstemde. (Bvb: motie in Beersel, de gemeente van Ben Weyts, door N-Va weggestemd op 28/09/2011, “motie betreffende een belangenconflict” om juist te verhinderen dat de Brusselse Hoofdstedelijke Gemeenschap zou opgericht worden, weggestemd door N-Va in Vlaams parlement op 20/06/2012).
Met die enkele voorbeeldjes wil ik maar aantonen dat het nuttig kan zijn om na verloop van tijd iets opnieuw op de agenda te zetten. Zeker over dit thema ben ik ervan overtuigd dat de geesten ondertussen zijn gerijpt. De resultaten van enquêtes over het koningshuis die half januari werden bekend gemaakt en waaruit blijkt dat een meerderheid van de Vlamingen in dit land vindt dat het koningshuis best snel wordt afgeschaft, (52% volgens resultaten van onderzoeksbureau Ivox) bevestigen dat alleen maar. Als zelfs De Standaard deze week opent met “Het erfelijke koningschap is echt niet meer van deze tijd”, dan merken we toch onmiskenbaar dat er een en ander is veranderd.
De incidenten met de Lakense familie zijn de laatste maand exponentieel de hoogte ingegaan: Van de schofferende verwijzingen in de kerstboodschap, de discussie over de nog steeds stijgende dotaties, de diplomatieke relaties van Laurent in Angola tot de Stichting van mevrouw De Mora Y Aragon om successierechten te omzeilen. Op het vlak van zichzelf in de voet schieten bleken de paleisbewoners de afgelopen maand ware scherpshutters…
Aanleiding genoeg dus om eens te herbekijken waarom de portretten van het koningspaar ophangen in de Dendermondse raadszaal.Dat waarom is ons nog steeds een groot raadsel. De ‘traditie’ rond het ophangen van de staatsieportretten van de koning en de koningin in de openbare gebouwen kent naar verluidt zijn oorsprong in een rondzendbrief die kort na de Eerste Wereldoorlog aan de gemeenten werd verstuurd. Het zou gaan om een aanbeveling, maar de exacte inhoud van de rondzendbrief blijft een raadsel. Gezien noch in de archieven van het ministerie van Binnenlandse Zaken, noch in de archieven van het Staatsblad, noch in de archieven van het koninklijk Paleis enig spoor van deze rondzendbrief terug te vinden is, gaat men er op het ministerie van Binnenlandse Zaken vandaag de dag van uit dat er geen enkele bepaling terzake bestaat die het ophangen van deze portretten verplicht.
Ook van op het kabinet van de Vlaamse minister van Binnenlandse Aangelegenheden werd gemeld dat hieromtrent vanuit de Vlaamse overheid geen enkele wettelijke bepaling bestaat.
Aangezien de Vlaamse gemeenteraadsleden niet langer de eed van trouw dienen af te leggen aan de Belgische koning en afhankelijk zijn van de Vlaamse gemeenschap, is het niet meer dan logisch dat ook de beeltenissen van het koningspaar uit de raadszaal en andere gemeentelijke ruimtes worden verwijderd.
Het gaat ons om het principe. Of men nu koningsgezind is of niet, doet in deze kwestie zelfs niets ter zake. Al is het moeilijk te begrijpen hoe moderne mensen, die zich niet in de donkere Middeleeuwen wanen of in hun kindertijd zijn blijven hangen reële politieke macht wensen toe te kennen aan zoiets als een koningshuis. Een koningshuis is tenslotte per definitie antidemocratisch. Het is door de geschiedenis achterhaald, net zoals farao’s, vergoddelijkte keizers, harnassen, gladiatoren en de ridders van de Ronde Tafel. Koningshuizen zijn archaïsche resten die slechts in leven blijven door te parasiteren op het verleden.
Komt daar in België nog eens bij dat onze familie Von Saksen-Coburg geen enkele, maar dan ook geen enkele band heeft met het land waarover zij de scepter zwaaien. Koningin Elisabeth was bvb. Duits, haar moeder Portugees, Koningin Astrid Zweeds, Fabiola Spaans, Paola Italiaans, om er maar enkelen te noemen. En dan zwijg ik nog over stamvader Leopold I die hier tegen zijn zin terecht kwam omdat hij geen Koning van Griekenland kon worden.
Ik heb er niets op tegen dat sommige mensen eigenaardig genoeg koningsgezind zijn, maar die mensen kunnen koekjesdozen kopen die gesierd worden door de charmante gezichtjes van de Saksen-Coburgs. In ruimtes zoals raadszalen horen ze echt niet thuis.
In een aantal gemeenten hebben ze dit reeds begrepen. In Izegem, Mortsel, Brasschaat, Aalst… werden ondertussen de portretten reeds verwijderd. In Voeren hebben ze zelfs nooit gehangen.
Toen ik het voorstel tot verwijdering van de staatsieportretten ter stemming voorlegde in de Dendermondse gemeenteraad vorige week kregen we niet de veronderstelde steun van de “Vlaams-nationalisten” van de N-Va. Als echte tsjeven waagden ze zich, bij monde van de fractievoorzitter, allen aan een onthouding… Als kracht van verandering kan dat tellen.