Het kernkabinet is vandaag tot eenieders verwondering geland met de ‘grote’ arbeidsdeal die in het regeerakkoord was aangekondigd. “Maar zoals gevreesd heeft de berg een muis gebaard”, zegt fractievoorzitter in de Kamer Barbara Pas (Vlaams Belang). “De doelstelling was de arbeidsgraad op te krikken naar 80 procent door een aantal maatregelen te nemen die de arbeidsmarkt zouden activeren. De betaalbaarheid van de sociale zekerheid staat op het spel.”
In februari van dit jaar was Minister van Werk Pierre-Yves Dermagne (PS) al naar buiten gekomen met een reeks maatregelen die binnen de regering na nachtenlang onderhandelen waren afgeklopt. Men zou een flexibeler invulling geven aan de werkweek waarbij men fulltime zou kunnen presteren in een vierdagenweek om de privé-werkbalans beter te kunnen garanderen. Er stond een pilootproject e-commerce aangekondigd, een individueel recht op opleiding die voor alle werknemers in 2024 vijf dagen per jaar zou bedragen, recht op deconnectie waarbij de werknemer na de werkuren niet meer bereikbaar hoeft te zijn via gsm of internet, avondwerk in de e-commerce tot 24u. “Maar binnen het arbeidsoverleg kwam er geen akkoord”, aldus Pas. “Werkgevers noch werknemers konden zich vinden in het voorstel van de regering.”
Daarop gaf Dermagne op 19 mei aan het akkoord te willen heronderhandelen maar dat stootte op een njet van Open Vld en cd&v. “Dat finaal eerste minister Alexander De Croo (Open Vld) de zaak er toch door heeft gekregen mag een wonder heten”, aldus nog Pas. “Maar het lijkt op eenpyrrusoverwinning aangezien er binnen het sociaal overleg waar deze vakbondsregering bij zweert, geen akkoord was. Als de liberalen denken op deze manier hiermee weg te komen bij de kiezer, zijn ze eraan voor de moeite.”
“De aangekondigde maatregelen van de arbeidsmarktdeal zijn borrelnootjes in vergelijking met wat er écht nodig is”
Voor het Vlaams Belang is het een illusie te denken dat we met die maatregelen de 80 procent- werkzaamheidsgraad zullen halen. “Er zijn geen maatregelen gericht op de activering van de zeer grote groep inactieven. Vandenbroucke heeft een klein beetje gedaan met zijn Terug-Naar-Werk-coördinatoren, maar hij kan dat nooit uitvoeren bij gebrek aan controle-artsen”, vult Kamerlid Hans Verreyt aan. “En evenmin worden er maatregelen genomen tegen de (zeer) langdurig werkloosheid (die vooral bestaat in Wallonië en waartegen het Vlaams Belang de sociale beperking van de werkloosheidsuitkeringen voor mensen jonger dan 50 wil invoeren). Dermagne sluist bovendien de kost van de opleiding volledig door naar de werkgevers die nu aankijken tegen een extra vijf dagen arbeidskost.”
Er zijn geen maatregelen voorgesteld die het verschil tussen werken en niet-werken kleiner maken, zodat het oninteressant blijft voor de lagere lonen te gaan werken. Het Vlaams Belang stelt de volledige afschaffing voor van de asociale Bijzondere Bijdrage Sociale Zekerheid en eist daarboven meer nettoloon voor werkenden door een algemene verlaging van de socialezekerheidsbijdrage. “De vierdagenweek kan al in sommige sectoren en is dus window-dressing”, aldus Verreyt. “Het is bovendien zeer lastig voor bedrijven om dat in alle gevallen te organiseren. Er moeten ondersteunde maatregelen komen om vooral de KMO’s daarbij te helpen.”
“Het recht op deconnectie kan in sommige gevallen nuttig zijn maar vinden wij zeer betuttelend naar bedrijven toe. Goeie afspraken maken werknemers en werkgevers best zelf”, merkt Verreyt vervolgens op. “Om echt vooruit te geraken moet de arbeidsmarkt volledig naar de regio’s overgeheveld worden. Vlaanderen heeft nood aan werknemers door het hoog aantal openstaande vacatures wat anders is in Wallonië. De zeer veel jobs die door Fransen in Wallonië worden ingevuld (bijvoorbeeld in de gezondheidszorg) kunnen door eigen Waalse mensen worden ingevuld. Het probleem in Brussel moet ook daar aangepakt worden. Daar worden het hoogst aantal arbeidskaarten uitgegeven, maar zitten ze met hoogste werkloosheid.
“Activeer 300.000 werkzoekenden vooraleer gastarbeid te importeren”
Ook wat de detachering aangaat van vooral Oost-Europese arbeiders is het Vlaams Belang niet enthousiast. “Laat de mensen die in België een wettelijk verblijf hebben werken en haal ze niet elders. En dus pleiten wij voor het inperken van het verlenen van arbeidskaarten en detachering door versneld hier opleidingen te voorzien voor knelpuntberoepen (desnoods opleiding bij de werkgever zelf met steun van de overheid, mits bepaalde condities).”
“Iedereen kan de studies kiezen die hij/zij wil, maar kan niet eeuwig aan de kant blijven staan want onze maatschappij is gebaseerd op onderlinge solidariteit”, besluit Pas. “Het hoog aantal inactieven is het resultaat van de verstrenging van de voorwaarden tot toetreding tot het brugpensioen en de verhoging van de pensioenleeftijd zelf. De besparing aldaar was een communicerend vat met die van de invaliditeit. Inzetten op part-time eindeloopbaanjobs voor de zware sectoren, pensioen na 40 jaar werken, werkbaar werk en dus inzetten op middelen die jobs fysisch en psychisch minder belastend maken. Daar staan wij voor.”