Deze week werd premier Michel tijdens het vragenuurtje in de Kamer door elke partij ondervraagd over het akkoord over de begrotingscontrole. Het volledige verslag kan u herlezen op de webstek van de Kamer.
Hieronder vind u mijn vraag en repliek.
Barbara Pas (VB): Mijnheer de voorzitter, mijnheer de eerste minister, “uw begrotingscontrole had zo uit de koker van de regering-Di Rupo kunnen komen”. Dat was althans de commentaar in De Tijd deze week. En inderdaad, er is geen verandering. Hoe luid mevrouw Onkelinx hier ook komt fulmineren, er is geen verschil met uw voorgangers. U hebt uw begrotingscontrole immers klaargemaakt op basis van het klassieke Belgische recept. U rekent op terugverdieneffecten en op extra groei, u rekent op eenmalige inkomsten met een ingreep op de liquidatiebonus, u schuift facturen door en à la Crombez zijn er ook de voorbarige meerinkomsten op fraudebestrijding. Ondertussen voert u amper structurele hervormingen door.
Ten tijde van paars hadden de collega’s van de N-VA en CD&V terecht kritiek op het feit dat budgettaire meevallers niet werden gebruikt om in structurele maatregelen om te zetten. Vandaag doen die partijen samen met u echter juist hetzelfde. Er waren budgettaire meevallers, maar ondertussen bedraagt onze staatsschuld 107 % van het bbp en u geeft zelfs geen enkele aanzet tot een afbouw daarvan. De factuur wordt doorgeschoven naar de volgende generatie.
De factuur van deze begrotingscontrole wordt ook doorgeschoven naar de Vlaming. Uw begrotingscontrole werd immers grotendeels gered door hèt symbool van die Belgische compromiskunst, met name de financieringswet. Dat is een complex gedrocht dat één persoon in dit land tot in detail kan doorgronden en berekenen. Dat zegt al voldoende over het democratisch gehalte en de transparantie ervan. U hebt, zonder enig overleg, koudweg aan de Vlaamse regering laten weten dat zij nu 400 miljoen euro minder zal ontvangen.
Mijnheer de eerste minister, u was zeer blij, zoals duidelijk te zien was op de persconferentie, al had u eigenlijk geen reden om te juichen, en de Vlaming nog veel minder, want de factuur wordt doorgeschoven. Ongeacht aan welk niveau de Vlaming belasting moet betalen, het komt uit een en dezelfde portemonnee.
Vandaar de volgende vragen. Vindt u het behoorlijk bestuur dat u de budgettaire problemen gewoon doorschuift naar Vlaanderen? Waarom hanteert u geen langetermijnvisie? Waarom begint u niet aan de afbouw van die torenhoge staatsschuld? Waarom zadelt u de volgende generatie op met zulke zware facturen?
Charles Michel, premier ministre: Monsieur le président, chers collègues, je voudrais m’en tenir aux faits et expliquer quel est le contenu de l’accord qui a été bouclé dans le cadre de l’ajustement budgétaire. Nous avons travaillé de manière classique en prenant en compte le rapport du comité de monitoring comme point de départ du raisonnement, rapport complété par le rapport du Conseil supérieur des Finances. Nous avons fait le choix politique de faire en sorte que l’effort soit réalisé à la fois sur les recettes, en en valorisant un certain nombre à concurrence de 50 %, et 50 % en matière de dépenses. Quelques points forts sont des choix politiques.
Laat het duidelijk zijn dat onze politieke bedoeling bestond uit een budgetcontrole zonder nieuwe belastingen voor de burgers. Daarvoor hebben wij gekozen en dat was een duidelijke politieke keuze. (Applaus)
Een andere politieke keuze is het respect voor onze Europese engagementen. Dit vormt een kernpunt van ons regeerakkoord. Wij zijn van plan om vandaag verantwoordelijkheid te nemen met betrekking tot de huidige uitgaven en ze niet door te schuiven naar de volgende generaties. Dit wordt duidelijk bevestigd door deze budgetcontrole. Samen met het respect voor onze Europese engagementen willen wij het regeerakkoord versterken en verbeteren.
U weet dat jobcreatie voor ons een sleutelpunt is. Wel, wij zullen hard werken om jobcreatie alle kansen te geven en wij zullen een context creëren waarbij aan degenen die vandaag werkloos zijn de kans wordt geboden om morgen werk te vinden. Voor ons zijn dit geen vrijblijvende opmerkingen, maar beslissingen en engagementen. Wij nemen onze verantwoordelijkheid op voor deze belangrijke en cruciale stappen naar de toekomst. Dit is een kwestie van verantwoordelijkheid.
Je mets très simplement et rapidement, pour ne pas être trop long, quelques points en évidence. D’une part, nous voulons, effectivement, avec le ministre de l’Emploi, travailler pour donner la chance à des jeunes qui, trop nombreux aujourd’hui, sont au chômage, de décrocher un job demain. Nous prenons des décisions par rapport à cela et nous allons travailler avec des partenaires sociaux pour être en mesure, aussi rapidement que possible, d’obtenir des effets substantiels, dès l’année 2015, sur cette importante question. C’est aussi une question de volonté, de détermination et de responsabilité.
D’autre part, nous mesurons bien que le secteur horeca est un secteur important, qu’il y a un potentiel de jobs et la capacité pour des gens qui ne travaillent pas aujourd’hui de décrocher demain des jobs dans ce secteur-là. Nous mettons en place une batterie de mesures – par exemple, le développement des flexijobs, plus de capacité pour les heures supplémentaires – que nous voulons mettre en œuvre en partenariat avec le secteur. C’est en ce sens que le ministre concerné ouvrira cette plate-forme prévue par l’accord de gouvernement pour réaliser cet engagement qui nous tient à cœur.
Een ander mooi voorbeeld is e-commerce. Waarom zijn er vandaag zo weinig mogelijkheden voor e-commerce in België? Wij stellen vast dat onze buurlanden maatregelen hebben genomen om een kans te geven aan groei in de sector. Het is onze overtuiging dat het mogelijk moet zijn om ook op dat vlak vooruitgang te boeken.
C’est dans ce sens-là, que nous essayons – toujours en souhaitant en discuter avec l’ensemble des partenaires – de prendre des décisions afin d’augmenter le taux d’emploi dans un secteur important. La Belgique est au cœur de l’Europe, et nous sommes convaincus que nous pouvons jouer un rôle clef en ce domaine. Enfin, nous avons opéré des choix. Ainsi, nous avons décidé de fournir des efforts supplémentaires, grâce à des mesures précises, dans la lutte contre la fraude fiscale et sociale. Je suis assez amusé par les propos sur la taxe “diamant”. En effet, que cela vous plaise ou non, le budget comportera 50 millions d’euros de recettes de plus que sous le précédent gouvernement. Pourquoi ne l’avez-vous pas fait? Pourquoi avez-vous attendu?
Je voudrais maintenant en venir au débat sur les 750 millions d’euros. De nombreuses questions ont été posées à ce sujet. Je vais vous dire les choses, simplement, exactement comme elles se sont passées. Nous avons pris connaissance, fin de la semaine passée, avant le week-end, de l’information concernant les 750 millions d’euros. J’entends des insinuations et des propos qui ne correspondent en rien à la réalité. En aucun cas, il n’y aurait eu une réunion mystérieuse du Conseil des ministres pour toucher aux chiffres et aux projections. Comme c’est le cas depuis de nombreuses années, c’est le service concerné du ministère des Finances qui analyse et met en place les actualisations des chiffres et des projections sur la base d’un texte que certains ici connaissent particulièrement bien puisqu’ils en ont été à l’initiative, la loi de financement. Je vous le dis avec beaucoup de douceur et beaucoup de gentillesse: ce n’est pas parce que vous êtes maintenant dans l’opposition et que vous n’aimez plus cette loi, que vous avez initiée, que je vais la violer!
Je réponds aussi à M. Verherstraeten et à Mme Fonck qui ont posé des questions très justes sur la concertation dans le cadre de la loi de financement. Dès le mois de décembre, nous avons pris les premières initiatives pour mettre l’arrêté royal en question dans la concertation avec les entités fédérées. L’intention du gouvernement est de valider très rapidement cet arrêté royal. De la même manière, quand il y a un accord politique sur un contrôle budgétaire, dans les jours et les semaines qui suivent viennent l’ensemble des délibérations réglementaires et juridiques aux niveaux du parlement et du gouvernement pour mettre en œuvre les décisions qui ont été prises. De toutes nos forces, nous souhaitons un dialogue de qualité, un dialogue respectueux avec les Régions. Mais ce dialogue de qualité et respectueux suppose que chacun respecte les règles du jeu, dans la lettre et dans l’esprit. Respecter la règle du jeu, c’est faire fonctionner les mécanismes de financement.
Je dois constater que l’accord de gouvernement a considéré qu’on allait faire fonctionner cette sixième réforme de l’État. Je dois constater qu’il n’y a pas de volonté politique ni de majorité pour modifier cette sixième réforme de l’État, et donc pour modifier la loi de financement. Dans ce cadre, nous allons continuer à progresser et à avancer. Enfin, j’entends que beaucoup nous appellent à changer de cap, à changer de politique. Je pense, et c’est une conviction, qu’il y a deux possibilités devant nous. Le chemin de la résignation, du renoncement, de ceux qui considèrent qu’on ne peut pas créer un contexte pour qu’il y ait plus d’emploi, plus d’activité économique et donc plus de capacité pour financer la sécurité sociale. Et puis, il y a un autre cap, avec une majorité parlementaire solide.
Met een sterke parlementaire meerderheid willen wij een positieve toekomst bieden aan onze burgers. Dat is onze keuze. Ik dank de meerderheid voor haar steun.
Barbara Pas (VB): Mijnheer de minister, u bent heel fier dat er geen extra belastingen zijn gekomen door de begrotingscontrole. Het zou er nog aan ontbreken, als land dat koploper is in de wereld inzake belastingdruk. U zegt dat de burger het niet zal voelen? Natuurlijk zal de Vlaming het voelen! De transfers lopen gewoon door en nu zullen ze via de Vlaamse regering de Belgische factuur nog mogen betalen ook.
De begrotingscontrole is een doorschuif- en uitsteloperatie geweest. Van de 1,4 miljard euro, die u moest zoeken, wordt bijna de helft, 690 miljoen euro, doorgeschoven door het gedeeltelijk opsouperen van buffers en door de facturen door te schuiven naar de deelstaten. Bij de bespreking van de zesde staatshervorming, in het bijzonder van de financiering, heb ik gezegd dat ze een desillusie voor Vlaanderen zou blijken. Met de begrotingscontrole en het effect van de financieringswet is dat alweer aangetoond.
Ik hoor de kritiek van de collega’s van de N-VA op de financieringswet. Helaas hoor ik die zelden aan de overkant, in de Vlaamse regering. Men heeft zich nooit verzet tegen de zesde staatshervorming en die financieringswet, men heeft geen enkel belangenconflict ingediend of gesteund. De Vlaamse regering stond erbij en keek ernaar, even passief als of zelfs nog passiever dan een reuzenluiaard in zijn winterslaap. Als u nu, zowel hier als in de Vlaamse regering, ermee akkoord gaat om de zesde staatshervorming inclusief de financieringswet loyaal, braafjes, slaafs uit te voeren, dan moet u achteraf ook niet komen klagen.
Ik vrees dat collega Verherstraeten helemaal gelijk heeft: de begrotingscontrole heeft inderdaad, spijtig genoeg, het regeerakkoord niet herschreven. Ik zou dan aan de coalitiepartners willen vragen om dat in het vervolg niet aan te kondigen met stoere verklaringen, alsof dat wel het geval zou zijn. Dat schept hoge verwachtingen bij de burgers en zorgt alleen maar voor teleurstellingen en een grote anticlimax achteraf. U hebt een tweede zit na de paasvakantie, als u het over de tax shift zult hebben. Ik vraag u met aandrang om het dan ook over een transfer-shift te hebben; daar zitten de mensen meer op te wachten.