Gisteren vond in de commissie Binnenlandse Zaken in De Kamer een actualiteitsdebat plaats over Catalonië.
Het volledige verslag kan u hier vinden
Voor diegenen die zich wat leeswerk willen besparen hierbij een korte samenvatting: de premier, antwoordde namens de voltallige federale regering en repte met geen woord over de erkenning van Catalonië en veroordeelt het bestaan van politieke gevangenen in Spanje niet. Hij pleit ervoor “Justitie haar werk te laten doen” en beperkt zich verder tot een “oproep tot dialoog”.
Alle regeringspartijen schaarden zich achter dit antwoord van de premier… En ook de Spaanse premier, Mariano Rajoy, liet in een twitterbericht weten dat hij volledig akkoord ging met het antwoord van de premier…
Aangezien zowel VRT als VTM in hun berichtgeving over het actualiteitsdebat mijn tussenkomst, nochtans de eerste in het debat, doodzwegen, heb ik voor u mijn tussenkomst uit het verslag gelicht. U kan het hieronder lezen.
Barbara Pas (VB): Mijnheer de premier, something is rotten in the state of Spain. Niet alleen de twee Jordi’s, respectievelijk de leiders van de onafhankelijkheidsbewegingen ANC en Omnium Cultural, zitten daar al achter de tralies. Ook de Catalaanse regeringsleden en de minister-president Puigdemont zelf hangen tientallen jaren celstraf boven het hoofd. Dat is blijkbaar Europa anno 2017: tien politieke gevangenen in Spanje, waaronder democratisch verkozen regeringsleden. Hun misdaad? Hun ideeën. Zij pogen alleen uit te voeren waarvoor zij in 2015 democratisch verkozen werden. De uitvoering van verkiezingsbeloften is men in deze Europese Unie duidelijk niet gewoon.
Voor de aangehouden Catalaanse ministers werd een procedure toegepast die normaal gezien voorbehouden is voor zware criminelen. Zij kwamen geboeid aan in de gevangenis. Er werden vingerafdrukken genomen. Zij werden naakt gefouilleerd en bespot door de politie van dienst. Zelfs het bezoekrecht voor de familie van die Catalaanse ministers in de gevangenis is beperkt tot één bezoekje per drie maanden. Een dergelijke behandeling is blijkbaar de Spaanse interpretatie van een dialoog, een dialoog die Rajoy al sinds 2010 systematisch weigert.
Spanje gebruikt in de 21e eeuw middelen uit het ancien régime. Ik vraag mij af wat men nog zal uitvinden. Misschien vindt men de guillotine heruit. Alles is daar blijkbaar mogelijk. Zelfs leerkrachten worden verhoord, omdat zij het referendum bediscussiëren in de schoolklassen.
Als ik dan de reacties lees van politici in dit land, dan blijkt dat bijna iedereen, zelfs Johan Vande Lanotte en Karel De Gucht, eindelijk doorheeft dat er iets grondig mis is met de democratie in Spanje. Behalve CD&V ziet iedereen ondertussen in dat er daar een grondig probleem is. Toen ik de reacties van CD&V-leden las, dacht ik dat men voor CD&V maar beter een teruggekeerde Syriëstrijder of een ISIS-adept kan zijn dan een Catalaanse president.
Beseffen dat er iets mis is, is één zaak, maar natuurlijk is de vraag wat de regering daaraan zal doen. Mijnheer de premier, zult u zich rechtstreeks tot Spanje richten, met de uitdrukkelijke vraag om te stoppen met dergelijke repressie en om de politieke gevangenen vrij te laten? Zult u de Spaanse ambassadeur op het matje roepen?
Welk standpunt zal de regering innemen in de Europese Unie? Die Europese Unie blijft immers oorverdovend stil, er is zelfs geen veroordeling van het bestaan van politieke gevangenen. Het is duidelijk dat men daar zeer selectief met het morele vingertje zwaait. Als er bijvoorbeeld in Polen wetgeving wordt goedgekeurd die de Europese Unie niet zint, dan kan er niet snel genoeg opgetreden worden. Maar blijkbaar worden de fundamentele waarden, zoals vrijheid van meningsuiting, waarop de Europese Unie gebouwd is, zeer selectief toegepast.
Mijnheer de eerste minister, ik had graag van u geweten of u in de Europese Unie namens de regering op tafel zult kloppen om hen aan te zetten tot actie. Met een Timmermans, die het Spaanse geweld proportioneel vindt, en met een Juncker, die zelfs niet eens inziet hoe die Spaanse autoriteiten de rechtsstaat schenden, is dat meer dan dringend nodig.
Ten slotte hebt ik nog een laatste vraag, mijnheer de eerste minister. Ik heb ze u reeds een aantal keren gesteld, u hebt toen telkens gezegd dat het nog niet aan de orde was, omdat Catalonië de onafhankelijkheid nog niet had uitgeroepen. Ondertussen heeft het Catalaanse parlement, de legitieme vertegenwoordiging van de Catalaanse bevolking, wel de onafhankelijkheid uitgeroepen. Internationale erkenning van dat onafhankelijke Catalonië is enorm belangrijk. Daarom heb ik de cruciale vraag of de regering de onafhankelijkheid van Catalonië zal erkennen.
Ik ben zeer benieuwd naar uw antwoord.
…
Barbara Pas (VB): Mijnheer de premier, ik dank u voor uw antwoord. U spreekt krachtige taal. U veroordeelt opnieuw, terecht, het geweld en dat siert u. Maar toch ben ik ontgoocheld over uw antwoord.
Ik kreeg, evenmin als bij uw collega’s in de Europese Unie, een veroordeling van het bestaan van politieke gevangenen in de Europese Unie. Ik ben ook ontgoocheld dat u zich beperkt tot een oproep tot politieke dialoog. De daden blijven beperkt.
Ik hoor hier heel veel oproepen tot respect voor de grondwet. Collega’s, staten maken wetten, maar wetten maken geen staten. Dat respect voor de grondwet is bij u toch wel zeer selectief. Waar was het respect voor de Servische grondwet, toen Kosovo onafhankelijk werd? Toen was dat allemaal geen probleem.
De Spaanse grondwet bindt de Catalanen evenveel als een Franse grondwet die morgen zou bepalen dat Vlaanderen voortaan weer tot Frankrijk behoort. Het enige houvast, in kwesties als deze, vormen algemene principes zoals respect voor democratie en zelfbeschikkingsrecht van volkeren, en vooral ook de hoop dat die principes worden gerespecteerd door de internationale gemeenschap.
Ook op dat vlak heeft uw antwoord mij enorm ontgoocheld, mijnheer de premier. U hebt geen antwoord gegeven en daarmee weet ik ook genoeg. De regering zal de onafhankelijkheid van Catalonië absoluut niet erkennen. Heel jammer! Ik ben zeer ontgoocheld dat de N-VA het verschil niet kan maken in uw regering.
Ten slotte, mijnheer de premier, als politici voor strafrechtbanken worden gesleept voor hun politieke overtuiging en hun acties, dan is er iets grondig mis. Het gaat dan niet meer over een interne Spaanse aangelegenheid en dan mag men zich niet beperken tot het oproepen tot dialoog.
Ik heb u allerlei vragen gesteld over wat u concreet zou kunnen doen. U bent niet van plan een van die maatregelen te nemen. Dat bleek zeer duidelijk uit uw antwoord.
Ik kan dan ook alleen maar hopen dat, zoals al eerder is gebeurd in de geschiedenis, een regering in ballingschap zegevierend terugkeert. Ik hoop van harte dat dat in deze zaak ook het geval zal zijn. Het is evenwel duidelijk dat zij daarbij niet op de steun van de Europese Unie noch van de Belgische regering zullen kunnen rekenen.