De regering van de ontgoocheling

Onderstaande column verscheen vandaag op Doorbraak.be:

 

De regering van de ontgoocheling

Het ‘masterplan’ van Michel is een ‘disasterplan’ gebleken

Deze week kwam premier Michel met zijn laatste beleidsverklaring naar de Kamer. Toen hij het had over “burn out” als ziekte van deze tijd, leek het over zijn eigen regering te gaan. De fut, de pit, den ‘dash’ is eruit voor zover dat er ooit ingezeten heeft. Deze regering heeft zelf last van energietekort. Zelfs het applaus op de banken van de meerderheid was lauw.

Merkel schafft das

Het enige nieuwe in een voor het overige zeer voorspelbare regeringsverklaring was de Duitse energiedeal. Nadat Merkel ons al ferm ‘geholpen’ heeft inzake de asielstroom rekent deze regering nu op haar hulp om de kans op stroomtekorten te verkleinen. Uiteraard hangt daar een prijskaartje aan vast. De verklaringen van de meerderheidspartijen dat de meerkost niet mag doorgefactureerd worden aan de consument klinken weinig geloofwaardig aangezien die consument op amper één regeerperiode zijn energiefactuur met 300 euro zag stijgen. Het staat in de sterren geschreven dat, naast de facturen, ook de energie-armoede, die vandaag 1 op 5 gezinnen treft, nieuwe hoogtes zal bereiken. Deze regering had minstens het engagement moeten aangaan dat de meerkost van haar eigen wanbeleid wordt gecompenseerd door een daling van de belastingen op elektriciteit. Vandaag is dat maar liefst 38 procent van de elektriciteitsfactuur.

Gebuisd op het hoofdvak

Bij zijn lange loftrompet over jobcreatie en koopkracht had de premier eerlijkheidshalve erbij moeten vermelden dat België op het vlak van economische groei en jobcreatie onderaan de Europese staart bengelt. Volgens Eurostat staat België immers op de 26ste Europese plaats inzake jobcreatie. En de ambitie van de regering Michel om tegen het einde van de legislatuur quasi volledige tewerkstelling te realiseren is uitgedraaid op een sisser van formaat. Enkel Griekenland, Spanje en Italië doen nog slechter. Ondertussen blijft de belastingdruk nergens zo hoog als in dit land: 53,7 procent voor een alleenstaande en 46,2 procent voor tweeverdieners met twee kinderen.

Maar ook voor het zelfgekozen hoofdvak Begroting – waarvoor de N-VA het communautaire in de vuilbak kieperde – is het resultaat wel heel pover. De beloofde kracht van verandering was dat de budgettaire cijfers op orde zouden komen. Het begrotingsevenwicht moest er komen in 2018. Het werd later uitgesteld naar 2019 en vervolgens zelfs doodleuk over de verkiezingen getild naar 2020. Door het steeds verder uitstellen van begrotingsevenwichten en door de torenhoge staatsschuld, doet deze regering exact wat ze de vorige verweet: het doorschuiven van schulden naar de volgende generaties.

De premier verzekert dat ‘de regering gaat afkloppen op het kleinste tekort van de jongste tien jaar’. Hij rekent erop dat het begrotingstekort volgend jaar zakt naar 0,6 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) daarentegen gaat uit van een structureel tekort van 1,8 procent volgend jaar of zo’n 8 miljard euro, 5 miljard euro meer dan die 0,6 procent. Ook het Planbureau en de Nationale Bank schatten het tekort veel hoger in dan de regering.  In tegenstelling tot Eric Van Rompuy gelooft Peter De Roover in die 0,6 procent. Volgens de N-VA-fractieleider is het in het verleden al vaak gebeurd dat bepaalde instellingen te pessimistisch waren. Helaas is het al veel vaker gebeurd dat deze regering veel te optimistisch was. Denken we bijvoorbeeld aan de terecht weer afgevoerde speculatietaks en de Kaaimantaks die 5 miljoen euro opbracht in plaats van de begrootte 510 miljoen.

In deze gunstige conjunctuurjaren (economische groei in Europa, historisch lage rente,…) had het gat in de begroting weg en de staatsschuld kleiner moeten zijn. In plaats van triomfberichten waren nederige excuses dan ook gepaster geweest..

Francken faalt

Jammer genoeg beperken de ontgoochelingen zich niet tot het sociaaleconomische. Ook het zelf volprezen migratiebeleid is er een van holle woorden. Zo is de globale immigratiedruk niet verminderd, maar integendeel toegenomen. Vorig jaar steeg het aantal nieuwe immigranten tot net geen 140.000, het op één na hoogste aantal sinds het begin van de tellingen. De gezinshereniging blijft onverminderd het belangrijkste immigratiekanaal. Vorig jaar ging het om liefst 52.066 personen. En aangezien deze regering heeft nagelaten de gezinshereniging voor asielzoekers te verstrengen, zal de stijging zich verder doorzetten.

Het terugkeerbeleid faalt over de volle lijn. De Europese Commissie berekende de Belgische ‘return rate’ vorig jaar op amper 16,3 procent. Een cijfer dat goed is voor een plaats achteraan in het Europese peloton. En er is nog altijd een schrijnend tekort aan capaciteit in de gesloten terugkeercentra. Het aantal aankondigingen over de creatie van plaatsen in de terugkeercentra begint het aantal reële plaatsen te overstijgen De afgelopen vier jaar kwamen er nog geen 200 extra plaatsen bij. Een cijfer dat in het niets zinkt met de 20.000 extra opvangplaatsen die er tijdens de volle asielcrisis in nauwelijks enkele maanden tijd bijkwamen.

Terwijl het aantal asielaanvragen in Europa daalt – vorig jaar met 44 procent – gaat dat cijfer in dit land omhoog. In de eerste negen maanden van dit jaar met 20,1 procent (cijfers van het Commissariaat Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatslozen). België blijkt in toenemende mate een aantrekkelijke bestemming.

Als Francken beweert dat hij vooruitgang heeft geboekt, dan heeft hij het over een gevoel van vooruitgang dat in de perceptie en op twitter werd gecreëerd. Hetzelfde gevoel dat je hebt als je in een stilstaande trein zit, en er naast u een andere rijdt. De cijfers bewijzen achteruitgang.

Ontgoocheling en teleurstelling

Veiligheid behoort niet tot de vijf prioriteiten van deze regering de komende zeven maanden bleek uit de regeringsverklaring. Het omgekeerde zou verbazen gelet op het lakse justitiebeleid dat de voorbije vier jaar door deze regering gevoerd werd, waarbij criminelen nog altijd sneller uit de gevangenis komen dan ze er in geraken. De nadruk ligt op besparingen en gevangenissen ontvolken. Het strafuitvoeringsbeleid is een strafkwijtscheldingsbeleid geworden vol penitentiaire verloven en lachwekkende enkelbandjes.  Dus ook inzake justitie: geen verandering, maar ontgoocheling en teleurstelling.

Belangrijk is wat de premier allemaal niet heeft gezegd in zijn beleidsverklaring. Heikele dossiers die worden doodgezwegen en waar we dus zeker niets meer in mogen verwachten: Arco, vliegroutes boven Zaventem, het beloofde nieuwe migratiewetboek, het wetsontwerp over woonstbetredingen bij illegalen ,… ze gaan allemaal de stilaan overvolle koelkast in.

De premier stelde tot slot in zijn beleidsverklaring dat we te vaak in de val van ‘fake news’ trappen. Als we de budgettaire, sociaaleconomische resultaten en de cijfers inzake asiel- en migratie ‘checken’ dan is het resultaat glashelder: deze regering maakt zelf van ‘fake news’ al vier jaar  haar hoofdtaak: het hoera-beeld dat deze regering ophangt, strookt niet met de realiteit.

Tweestromenland

Ook over het communautaire werd uiteraard geen woord gezegd in de beleidsverklaring. Niemand verwacht dat nog. De laatste vermelding was één zinnetje in de beleidsverklaring van 2015. Toen de premier op een dreigende toon verklaarde dat de federale loyauteit moest worden gehonoreerd. Die communautaire omerta wordt echter vandaag en al jarenlang door de N-VA met een verbazingwekkend gemak zo scrupuleus toegepast dat een herinnering daaraan in de beleidsverklaring al lang niet meer nodig is.

België is een Tweestromenland: de enige stromen waar we in dit land zeker van zijn is de geldstroom van Vlaanderen naar Wallonië en de immigratiestroom. We maken ons geen illusies. Voor deze stromen heeft deze regering geen afschakelplan.