Gevangenen mogen om begrijpelijke redenen niet over een GSM beschikken. Eind 2016 werd door de minister van Justitie een nieuw detectiesysteem ingevoerd om GSM’s in de gevangenis te onderscheppen.
Uit een bevraging bij de minister van Justitie blijkt dat het nieuwe controlesysteem nog lang niet op punt staat, maar dat het in Wallonië wel heel wat resultaten heeft opgeleverd.
Volgens het nieuwe controlesysteem moeten de lokale ‘sweepingteams’, de ploegen in de gevangenissen die belast zijn met opsporing van GSM’s, in de gewone inrichtingen één keer per maand een controle doorvoeren, in zogenaamde satellietgevangenissen (Brugge, Gent, Sint-Gillis, Aarlen en Lantin) om de 14 dagen en in de Deradex-afdelingen (Hasselt en Itter) wekelijks een controleactie houden.
Deze opgelegde frequentie wordt tijdens het eerste trimester van 2017 in nagenoeg geen enkele gevangenis gehaald, zelfs niet als men de centraal gestuurde controles van de DOGV (Dienst Ondersteuning, Gebouwen en Veiligheid) erbij telt. In één op de vier gevangenissen (9 van de 34) was er in het eerste trimester zelfs niet één controle op GSM-bezit bij gevangenen.
Toch werden er ondanks dat, vooral in Wallonië, heel veel GSM’s onderschept. In de 17 Waalse gevangenissen werden tijdens het eerste trimester niet minder dan 65 GSM’s bij gevangenen gevonden, dat is ongeveer 1 GSM per 63 gevangenen. In de Brusselse gevangenissen waren er 4 onderscheppingen of één per 214 gedetineerden. In de Vlaamse gevangenissen daarentegen bleef het aantal hits beperkt tot 9, of één gevonden GSM per 476 gevangenen.
Het is duidelijk dat er in de Franstalige gevangenissen nog een heel pak GSM’s in omloop waren, maar dat heeft er misschien mee te maken dat daar de voorbije twee jaar minder controles werden doorgevoerd. Op 3 maanden tijd werden daar bijna evenveel GSM’s in beslag genomen als in 2014 of in 2016 en zelfs driemaal meer dan in 2015. Dit is ongetwijfeld een record. In de Vlaamse gevangenissen daarentegen worden gelukkig veel minder GSM’s gevonden. Dat is de voorbije jaren wel anders geweest. Wat mij wel verontrust is dat in één op vier gevangenissen helemaal geen controles hebben plaatsgegrepen tijdens het eerste trimester van 2017. Minister Geens heeft dus nog wel wat werk op de plank om dat probleem aan te pakken.